Dzisiaj Wielki Czwartek. Początek Triduum Paschalnego
fot. MKiDN
W kulturze ludowej, ale i współcześnie ważne chwile związane ze sferą sacrum zaczynają się od Wielkiego Czwartku#, który jest początkiem Triduum Paschalnego zakończonego nieszporami w Wielką Niedzielę.
Wielki Czwartek w liturgii Kościoła jest pamiątką Ostatniej Wieczerzy oraz ustanowienia Najświętszego Sakramentu i sakramentu kapłaństwa. W ten dzień wieczorem odprawiana jest msza św. zwana Mszą Wieczerzy Pańskiej, upamiętniająca ustanowienie Eucharystii oraz sakramentu kapłaństwa. Po zakończeniu uroczystości następuje przeniesienie Najświętszego Sakramentu do „ciemnicy”, którą stanowi boczna kaplica lub ołtarz. Od tej chwili wszystkie ołtarze są ogołacane z obrusów, krzyży, lichtarzy. Ten kościelny obyczaj przypomina chwilę, kiedy Jezus złożył swe szaty, owinął się w prześcieradło i zaczął umywać nogi swym uczniom. W kościele wyczuwa się nastrój smutku, przygnębienia i żałoby, który potęguje dźwięk kołatek.
W wielkoczwartkowej liturgii w czasie śpiewu Chwała na wysokości Bogu tradycyjnie biją wszystkie dzwony, zaś po odśpiewaniu tego hymnu dzwony i dzwonki zastępuje się kołatkami zwanymi również klekotkami. W dawnych czasach ostatni dźwięk dzwonów przed ich wyciszeniem był sygnałem dla dzieci do obchodzenia trzy razy wkoło domostw, dzwoniąc kluczami i krzycząc: Myszy, szczury do dziury. Obieganie domu miało chronić przed szkodnikami, ale też przed złodziejami.
Dawniej kołatek używano nie tylko w kościele. Gdy milczały dzwony, chłopcy biegali po wsi z kołatkami, czyniąc przeraźliwy łoskot, co miało zapewnić ochronę przed wtargnięciem złych duchów. Używanie kołatek można zaliczyć do pewnego reliktu zaduszkowego, ponieważ Wielki Czwartek w wierzeniach słowiańskich był traktowany jako dzień zaduszny i ten hałas, który należy do najstarszych praktyk magicznych, miał powstrzymać wszelkie zło. Do innych zwyczajów zaduszkowych, które funkcjonowały jeszcze w XIX wieku, należał zakaz prac hałaśliwych, które mogłyby wystraszyć przebywające na ziemi dusze, na przykład mielenia zboża, rąbania drewna, prania bielizny kijankami, używania kieratu. Rozwiązywano też powrósła, by uwolnić dusze pokutujące w węźle. Obowiązywał również zakaz przędzenia i szycia, by nie wplątać pozaziemskiej istoty w materiał. Zwyczajem było rozpalanie ognisk, najczęściej na granicach wsi, ponieważ wierzono, że dusze zmarłych przychodzą do tego ognia, aby się ogrzać.
Wedle dawnych przekonań od Wielkiego Czwartku należało aktywnie uczestniczyć w praktykach religijnych. Przeżycia związane z rozpamiętywaniem wydarzeń biblijnych miały wpływ na życie codzienne mieszkańców wsi. Wielkoczwartkowa cisza, która trwał do Wielkiej Soboty, była związana nie tylko z liturgią Kościoła, ale i zaduszkowymi obrzędami przedchrześcijańskimi.
Oprac. na podstawie materiału przygotowanego przez dr Małgorzatę Dziurę z Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej
Materiał: MKiDN
Czytaj również
- Już zakwitły mniszki. Przygotuj smaczny syrop na przeziębienie
- Nieprawidłowości u 36 producentów. Kontrole jakości miodów
- Światowy Dzień Chorych na Parkinsona. Symbolem czerwony tulipan
- Kolejna wędrówka z cyklu "Po bezdrożach". Do pokonania blisko 26 km
- Pies w restauracji. Co mówią przepisy i sanepid?
Dodaj komentarz
Już zakwitły mniszki. Przygotuj smaczny syrop na przeziębienie
Mniszek lekarski to cenna roślina znana #z wielu prozdrowotnych właściwości. Nadszedł właśnie najlepszy moment na zbiór kwiatów. Można z nich przyrządzić miód lub syrop, który przyda się zimą, gdy dopadnie nas przeziębienie. Przepis jest prosty i tani. Wystarczy trochę cierpliwości.
(czytaj więcej)Połowa szkolenia nowo wcielonych Terytorialsów. Wkrótce przysięga
To już połowa szkolenia nowo wcielonych# Terytoriasów w 82 batalionie lekkiej piechoty z Inowrocławia. Jest to bardzo intensywny element szkolenia podstawowego żołnierzy, który zakończy się złożeniem uroczystej przysięgi wojskowej 20 kwietnia br.
(czytaj więcej)Tydzień dla serca. Wykonuj badania profilaktyczne
Zaczynamy Tydzień dla Serca. Pragniemy zwrócić uwagę #na problem chorób układu sercowo-naczyniowego, ponieważ jest to główna przyczyna zgonów w Polsce.
(czytaj więcej)Kolorowanki profilaktyczne dla najmłodszych. Pobierz plik do wydruku
Komendant Wojewódzki Policji #w Bydgoszczy insp. Jakub Gorczyński podpisał dzisiaj umowę z panią Alicją Werner o przeniesienie autorskich praw majątkowych do przygotowanych przez nią grafik, które znajdą się w kolorowance promującej szeroko rozumiane bezpieczeństwo. Funkcjonariusze będą rozdawali te książeczki podczas spotkań z dziećmi w przedszkolach, szkołach, ale także na imprezach plenerowych. Bardzo dziękujemy za wsparcie i zaangażowanie w troskę o małych mieszkańców naszego województwa.
(czytaj więcej)
Komentarze (0) Zgłoś naruszenie zasad
Uwaga! Internauci piszący komentarze na portalu biorą pełną odpowiedzialność za zamieszczane treści. Redakcja zastrzega sobie jednak prawo do ingerowania lub całkowitego ich usuwania, jeżeli uzna, że nie są zgodne z tematem artykułu, zasadami współżycia społecznego, a także wówczas, gdy będą naruszać normy prawne i obyczajowe. Pamiętaj! -pisząc komentarz, anonimowy jesteś tylko do momentu, gdy nie przekraczasz ustalonych zasad.
Komentarze pisane WIELKIMI LITERAMI będą usuwane!